Kule ord (104): ordvind

Biskop Augustin i selskap med bøkene
(frå Wikimedia Commons).

Kyrkjefaderen Augustin (354-430) har skrive ein av dei mest kjende sjølvbiografiane gjennom alle tider: Confessiones. I omsetjinga til Åsmund Farestveit og Hermund Slaattelid dukkar det opp eit friskt ord, som eg ikkje har funne i ordbøkene. Ordet er ordvind. Med eit svært sjølvkritisk blikk skriv biskopen av den nordafrikanske byen Hippo om si eiga villfarne ungdomstid. Augustin var ikkje den som tok lett på eigne synder, feilsteg og lyte, og om ein vil seia det litt tøysete, kan ein gjerne sjå på han som ein slags (1100 år) fortidlegfødt lutheranar. Om si eiga sjel før han fann fram til trua på Gud, skriv han m.a.: "Att og fram, hit og dit vender og vrid ho seg etter som ordvinden blæs og meiningane skifter". Like før har August fortalt om korleis han danna seg eit svært positivt bilete av ein lærd person i samtida, mest ut frå det han hadde høyrt om denne mannen og utan sjølv å kjenna til han noko nærare. Augustin reflekterer altså over korleis han sjølv hadde late seg driva og føra av ordvinden, av det "alle" omkring han sa, utan sjølv å ha eit fast ankerfeste. 

Det finst eit fjell av sjølvkritiske refleksjonar i det Augustin skriv. Vi kan synast det blir litt mykje nedsnakking av seg sjølv, og det blir det, men jammen er det òg skarpt sett og godt skrive. Mellom anna kritiserer han sin eigen "snakkesjuke uforstand". 

Ikkje alle skal ta inn over seg dette perspektivet frå Augustin. Men andre av oss kan ha godt av å tenkja oss om, i alle fall av og til, om vi berre driv med ordvinden og let oss fanga av vår eigen snakkesjuke uforstand. Augustin hjelper oss med ord som avslører, og ikkje tilslører, og er ein motmann for vår tid.