Kule ord (2): pave

Den gamle paven Shenouda III
døydde i mars i år (Foto: Michael
Sleman, Wikimedia Commons)

Ordet «pave» kjem frå det latinske «papa» og tyder far. Hjå oss vert det vanlegvis brukt om biskopen i Roma, som er overhovudet for den romersk-katolske kyrkja i heile verda. Men det blir òg brukt overført om ein «sjølvrådig person», ifølgje Norsk ordbok, som dessutan kan lista opp fleire samansette ord: «juksepave, kranglepave, lygepave, ranglepave, skrytepave, vinglepave». Alle har ein negativ klang. Kanskje har det med vår protestantiske tradisjon å gjera? Å diskutera pavens skjegg er forresten eit kjent uttrykk for å bruka tid på flisespikkeri, på noko som ikkje eksisterer, eller er uviktig. Og er du meir katolsk enn paven, går du vel langt i dine synspunkt eller di overtyding. Interessant nok blir òg «pave» brukt om den uetande magesekken, eller skitposen, hjå skaldyr som krabbe.

Den gode grunnen til å trekkja fram ordet «pave» nettopp 4. november 2012, er at det i dag er valt ein ny pave. Sjølvsagt er det ikkje snakk om den romersk-katolske kyrkja. Då ville det vore meir medievirak rundt det heile. Nei, det er koptarane som har fått ny pave. Sjølv om dette eldgamle kyrkjesamfunnet er svært lite samanlikna med romarkyrkja, er den koptiske kyrkja med sine fleire millionar trufaste likevel det klart største kyrkjesamfunnet i Midtausten. Etter at pave Shenouda døydde for nokre månader sidan, har koptarane teke tida til hjelp i arbeidet med å finna etterfølgjaren. Tre kandidatar vart etter eit val ståande att. Tidlegare i dag vart så ein av desse bokstaveleg tala plukka ut då ein gut med bind for augo trekte eitt av dei tre namna opp frå ein glasbolle i St Markuskatedralen i Kairo. Tawadros heiter den nye koptiske paven. Eit stort og vanskeleg kall har han fått som leiar for ein kristen minoritet i eit Egypt der islamistane sit i regjeringskontora og er blitt den førande krafta i det politiske livet.