100 år sidan folkemordet på armenarane

Det armenske klosteret i Ktuts, i dagens
Tyrkia (Foto: Armen Manukov, Wikimedia Commons).

24. april 1915 arresterte og massakrerte det osmanske (tyrkiske) riket framståande armenske intellektuelle og leiarar. Dette blir rekna som starten på den store fordrivinga - med svolt, mishandling og massedrap - av armenarar frå det tyrkiske riket. Ikkje berre armenarar, men òg syrianske (arameiske/assyriske) og greske kristne vart ramma. For dei syrianske kristne var 1915 Seyfo, året under sverdet. Eit langsiktig resultat av desse enorme menneskelege lidingane vart at det moderne Tyrkia vart bortimot tømt for kristne minoritetar.

Holocaust-senteret i Oslo har laga informative nettsider om bakgrunnen for det som hende, om sjølve katastrofen og om diskusjonen i etterkant. Store Norske Leksikon har ein artikkel som er oppteken av diskusjonen om dette skal kallast eit folkemord eller ikkje. Tyrkiske styresmakter har, som kjent, lagt stor energi ned i at det som hende i 1915 og dei følgjande åra ikkje skal definerast som folkemord. Frå ein norsk synsvinkel er dessutan Bodil Biørn av særleg interesse. Misjonæren frå Kragerø dreiv hjelpearbeid mellom armenarar og er eit norsk tidsvitne til det som skjedde.